Oparzenia. Czym są i jak sobie z nimi radzić?

Oparzenia termiczne

Powstają na skutek kontaktu z czynnikiem cieplnym np. gorącą wodą lub olejem. Jest to najczęstszy rodzaj poparzeń, do których może dojść nawet w domu – podczas gotowania czy smażenia.

Stopień poparzenia możemy sklasyfikować na podstawie jego rozległości i temperatury cieczy, która je wywołała. Możemy poparzyć się już pod wpływem cieczy o temperaturze 42 stopni – nawet wtedy dochodzi do uszkodzenia skóry.

Temperatura powyżej 55 stopni powoduje poparzenie już w ciągu 3 minut, a jeżeli temperatura sięga powyżej 70 stopni, do uszkodzenia dochodzi w sekundę.

Każde poparzenie cieczą doprowadza do uszkodzenia tkanek i skóry, a im wyższa temperatura, tym głębsze warstwy skóry ulegają uszkodzeniu. Poparzenia mogą doprowadzić nawet do martwicy.

Uwaga! Do poparzenia dochodzi nie tylko wskutek wylania na siebie płynu, ale także poprzez kontakt z parą w trakcie gotowania!

Wyróżniamy 4 stopnie oparzeń termicznych:

• I stopień – oparzeniu ulega tylko naskórek, powstaje lekkie zaczerwienienie, pieczenie i niewielki obrzęk. Często dochodzi do niego poprzez kontakt z parą wodną lub po długotrwałym opalaniu. Oparzenia tego stopnia nie pozostawiają po sobie blizn.
• II stopień – możemy tu wyróżnić dwa rodzaje poparzeń. Jeżeli oparzeniu ulega naskórek i część skóry właściwej, jest to oparzenie powierzchniowe. Występuje obrzęk, ból, pęcherze z surowicą, może powstać stan zapalny, na granicach poparzenia może dojść do martwicy. Drugim rodzajem oparzenia jest oparzenie głębokie, poparzeniu ulega naskórek i cała grubość skóry właściwej. Charakteryzuje się powstaniem białej skóry z czerwonymi punkcikami, które wskazują na powierzchniową martwicę. Dolegliwości bólowe są znacznie mniejsze niż przy oparzeniu powierzchniowym, bowiem uszkodzeniu ulegają zakończenia nerwowe. Po tym typie opatrzenia mogą pozostać blizny.
• III stopień – oparzeniu ulega cała warstwa skóry, a czasami także głębsze tkanki. Ten typ poparzeń powstaje poprzez długotrwały kontakt z wrzątkiem, gorącym olejem czy ogniem. Charakterystycznym objawem jest powstanie żółtych lub szarobiałych strupów – obumarłe tkanki oddzielają się od siebie i tworzą blizny. Poparzona osoba odczuwa bardzo silny ból i nadwrażliwość na dotyk. Ten typ oparzenia wymaga leczenia szpitalnego.
• IV stopień – skrajnym objawem oparzenia jest zwęglenie tkanek, martwica występuje we wszystkich tkankach i sięga aż do kości. Najczęściej do tego typu oparzeń dochodzi poprzez długotrwały kontakt z ogniem lub prądem elektrycznym.

Pierwsza pomoc w oparzeniach termicznych

Jeżeli poparzeniu uległa znaczna część ciała lub oparzenia powstały w trakcie kontaktu z prądem elektrycznym, zawsze należy wezwać pogotowie ratunkowe. Leczenie odbywa się w warunkach szpitalnych. Często potrzebny jest nawet przeszczep skóry.

Oparzenia termiczne najczęściej jednak powstają w kuchni – w czasie smażenia czy gotowania. Parzymy się parą wodną, gorącym olejem pryskającym z patelni, wodą z garnka. Pamiętajmy więc o tym, by zawsze działać ostrożnie! Jeśli poparzeniu ulega niewielki obszar skóry, możemy spróbować sami sobie pomóc. Jak to zrobić?

• Poparzone miejsce należy schłodzić, najlepiej polewać je czystą, zimną wodą,
• Jeżeli poparzone miejsce znajduje się pod ubraniem, należy je zdjąć dopiero w trakcie schładzania – ubranie może przykleić się do skóry,
• Smarujemy poparzone i schłodzone miejsce maścią na oparzenia,
• Przykładamy do rany jałowy opatrunek.