Czym jest lekomania?
Lekomanią określa się zależność od leków (inaczej lekozależność). Jest to uzależnienie jednostki od leków, które wpływają na działanie organizmu. Leki mogą wywoływać różne stany psychiczne lub fizyczne, prowadząc do nieodwracalnych zmian. Lekozależność to stan, w którym odczuwa się silną, wewnętrzną, niepohamowaną potrzebę przyjmowania różnego rodzaju środków leczniczych. To groźny nałóg, który definiuje się głównie jako uzależnienie psychiczne, ale z czasem ma też znamiona uzależnienia fizycznego. Powoduje zmiany w psychice, fizjologii i procesach metabolicznych, dlatego jest przykładem toksykomanii. Trzeba pamiętać, że uzależnienie od leków nie jest oznaką słabej woli, ale chorobą, którą należy leczyć, podobnie jak np. narkomanię.
Jak powstaje uzależnienie?
Odczuwanie wewnętrznego, silnego przymusu to naturalne zjawisko, jakie wiąże się z uzależnieniem. Chęć doznania chwilowej przyjemności, zaspokojenie pragnienia czy ukojenie bólu, sprawia, że osoba uzależniająca się od leku nie może sama zaprzestać stosowania tej metody. Trzeba jednak wiedzieć, że interakcja leku z organizmem zmienia się w czasie. Regularne przyjmowanie określonych dawek substancji przyzwyczaja do działania i z czasem prowadzi do tego, że dla uzyskania podobnego efektu konieczne jest przyjmowanie większych dawek – coraz częściej. Niebezpieczeństwo, jakim jest uzależnienie się od leków, polega na tym, że zwiększenie ilości przyjmowanych leków może prowadzić do wystąpienia wielu działań niepożądanych, zatrucia, a nawet do śmierci.
Okoliczności popadania w uzależnienie od leków
Pierwsze fazy nałogu wydają się niewinne, nie wróżą niebezpiecznych dla zdrowia następstw. Osoba, popadając w uzależnienie, może nie zdawać sobie sprawy z tego, że ma problem. Przyjmowanie leku może uśmierzyć ból, poprawiać samopoczucie lub pozwalać na sen. Sprawia to, że przyjmowanie leku łatwo powiązać z mechanizmem przyznawania nagrody. Skoro branie leków pomaga na ból lub poprawia samopoczucie, to zaczyna być łatwo kojarzone z czymś dobrym.
Przyzwyczajenie do brania leku i przyjmowania kolejnych dawek uzależnia organizm. Doprowadza to do sytuacji, w której w kolejnych fazach uzależnienia dana substancja przestaje działać, a jest niezbędna do normalnego funkcjonowania. Co więcej, jej odstawienie prowadzi do szeregu skutków ubocznych.
Lekoman – kto nim jest?
Lekomani to osoby uzależnione od przyjmowania leków. Zwykle nie przyznają się jednak do tego ani przed sobą, ani przed rodziną. Lekomanów łączy jednak kilka cech i zachowań, po których można poznać, że osoba jest uzależniona od medykamentów.
Lekoman:
- potrzebuje łatwego dostępu do leków, które przyjmuje w coraz większych dawkach,
- sięga po lek nie z powodu konieczności uśmierzenia bólu, zaśnięcia itp., ale aby móc normalnie funkcjonować,
- często chodzi do różnych lekarzy, aby móc otrzymać recepty,
- zawsze ma przy sobie leki i odczuwa paniczny strach, jeśli ich zabraknie w pobliżu,
- bierze zwielokrotnione dawki leków lub miesza leki między sobą,
- przyjmuje lek nawet wtedy, gdy dolegliwości mijają,
- po odstawieniu leków ma objawy zespołu abstynencyjnego, przypominające zachowanie narkomana,
- ma wahania nastrojów i problemy z pamięcią,
- cierpi na bezsenność.
Jakie leki mogą uzależniać?
Uzależnienie od leków najczęściej dotyczy leków nasennych, przeciwbólowych, dopingujących i euforyzujących. Niektóre dane wskazują też na duże ryzyko uzależnienia się od leków hormonalnych. Leki te mają w składzie różne substancje chemiczne, które mogą uzależniać. Są to głównie opioidy, barbiturany i benzodiazepiny.
Opioidy
Uzależnić można się nie tylko od silnych leków przepisywanych przez lekarza. Są to także różnego rodzaju preparaty dostępne do kupienia w aptekach i sklepach bez recepty. Opioidy to głównie leki przeciwbólowe na bazie kodeiny, a także syropy na kaszel.
Barbiturany
To pochodna nazwa kwasu barbiturowego. Obecnie jest substancją wykorzystywaną np. w lekach na padaczkę. Przyjmowanie leków z tą substancją czynną powinno odbywać się pod okiem lekarza, ponieważ ich nagłe odstawienie może powodować omamy, drgawki i inne niebezpieczne objawy.
Benzodiazepiny
Można je spotkać w lekach uspokajających i lekach nasennych. Pomagają ukoić nerwy i niwelują stany lękowe, dlatego najczęściej sięgają po nie osoby o słabym układzie nerwowym. Benzodiazepiny uzależniają bardzo szybko. Organizm szybko się do nich przyzwyczaja i potrzebuje większych dawek, a uzależnienie jest możliwe już po 2-3 miesiącach stosowania.
Jak przebiega proces uzależniania się od leków?
Różne grupy leków mają inne zadania, których celem jest poprawa zdrowia, samopoczucia czy codziennego funkcjonowania. Stosowanie leków przeciwbólowych, nasennych, uspokajających czy psychotropowych to dla wielu osób ratunek i jedyna możliwość, aby móc spełniać obowiązki rodzinne, zawodowe. Przykładem mogą być leki na sen, dzięki którym możliwa jest regeneracja organizmu. Mogą być stosowane w celu złagodzenia napięcia czy redukcji stresu. Regularne przyjmowanie leków i przyzwyczajenie organizmu do przyjmowania określonych substancji tworzy zależność lekową. Zarówno przyjmowanie leków w nadmiernych ilościach, jak i nagłe odstawienie leku, powoduje zmiany w pracy narządów wewnętrznych. Organizm może mieć trudności z trawieniem, wykazywać objawy zaburzeń czynności serca, ciśnienia krwi, a także zaatakować układ oddechowy. Szukając odwyku lekowego we Wrocławiu, warto skontaktować się z ośrodkiem FreeDom, w którym prowadzona jest terapia uzależnień pod okiem doświadczonych specjalistów. Pomagają oni zrozumieć mechanizm lekomanii i uporać się z uzależnieniem.
Dodaj komentarz